Ngay từ khi được sinh ra, các bé đã rất thích được chơi đùa. Nhưng làm thế nào để bạn chọn được đồ chơi hoặc trò chơi phù hợp cho con?
Dưới đây, Parents Insider tổng hợp những dấu mốc phát triển đáng mong đợi trong năm đầu tiên của bé và gợi ý các đồ chơi cũng như trò chơi tốt nhất cho từng giai đoạn của các con.
0 đến 1 tháng
- Tầm nhìn của em bé mở rộng ở phạm vi sải tay; con có thể nhìn thấy màu sắc và thích thú với những hình ảnh có độ tương phản cao
- Phản xạ nắm bắt Palmar xảy ra khiến các bé nắm chặt bất cứ thứ gì bạn đặt vào tay
- Thính giác phát triển biểu hiện ở việc bé sẽ phản ứng với những giọng nói quen thuộc
Hướng dẫn chơi với con:
Các bé thích thú với khuôn mặt của bố hoặc mẹ, những bức vẽ đen trắng đơn giản về những khuôn mặt khác, những bức tranh hình học đen trắng (tương phản) và đồ chơi dễ nắm bắt, chẳng hạn như những chiếc nhẫn mỏng, mịn.
“Ở tháng đầu tiên của cuộc đời này, trò chơi hay nhất đối với con có thể chỉ đơn giản là tương tác với một người khác”, Susan McQuiston, Tiến sĩ, nhà tâm lý học nhi khoa tại Bệnh viện Nhi đồng Baystate, ở Springfield, Massachusetts.
Hãy cúi xuống gần con để con có thể tập trung vào bạn. Để khuyến khích con nhận ra giọng nói của bạn, hãy nói nhỏ và hát cho con nghe. Con sẽ học cách theo dõi bạn bằng cả thị giác và thính giác. “Đặt con trong một chiếc xe đẩy cho phép con dần làm quen với thế giới nhưng vẫn có thể nghe được những âm thanh thân thuộc như giọng của bố mẹ và tiếng tim đập của người bên cạnh” theo Diane Wiessinger, một chuyên gia tư vấn cho con bú ở Ithaca, New York.
2 đến 3 tháng
- Em bé bắt đầu kiểm soát tay chân và sẽ lặp lại các động tác mang lại khoái cảm cho bé
- Đến cuối tháng thứ ba, bé có thể phát triển phối hợp tay-mắt
Hướng dẫn chơi với con:
Xem và tương tác với các vật thể chuyển động giúp con đạt được các mốc phát triển này, vì vậy dây treo đồ chơi lơ lửng là dụng cụ lý tưởng. Tuy nhiên, một khi con đã có thể tự đứng lên, dây treo đồ chơi có thể nguy hiểm, đến giai đoạn thích hợp hãy loại bỏ chúng khỏi giường cũi của con. Thông tin từ cô Cindy DeLuca, một trợ lý vật lý trị liệu tại Trung tâm y tế Baystate cho biết như vậy.
“Trong khi con nằm sấp, bố mẹ có thể cầm những con rối đen trắng hoặc đồ chơi nhiều màu sắc tạo ra âm thanh nhẹ nhàng, dịu dàng ngay bên ngoài tầm nhìn của con để khuyến khích con ngẩng đầu lên”, cô Shelley Velleman, Ph.D. một nhà ngôn ngữ học lâm sàng tại Đại học Massachusetts tại Amherst khuyến nghị. Thực hành những điều này sẽ giúp củng cố cơ cổ, ngực và xương sườn của con, điều này sẽ giúp bé phát triển các kiểu thở mà con sẽ cần để có thể nói được.
4 đến 6 tháng
- Miệng của bé trở thành công cụ chính để khám phá. Bên cạnh việc gặm và nhấm nháp mọi thứ, bé sẽ còn ngạc nhiên với tiếng động mà bé tự tạo ra.
- Bé đang trở nên tích cực hơn về thể chất và bắt đầu “giao tiếp xã hội” nhiều hơn.
Hướng dẫn chơi với con:
Khám phá bằng miệng là một cách tuyệt vời để con học hỏi, vì vậy bố mẹ hãy để con làm điều đó càng nhiều càng tốt. Hãy chắc chắn rằng tất cả các vật dụng mà con có thể cho vào miệng sạch sẽ. Tốt hơn hết là chúng không được quá lớn hoặc quá nhỏ vì như vậy đều có thể gây nguy hiểm cho con.
Ngay cả khi con của bạn còn nhiều tháng nữa mới mọc chiếc răng đầu tiên của mình, đồ chơi mọc răng với nhiều hình dạng, kết cấu và mùi vị cũng là sự lựa chọn rất tuyệt vời. Lăn một quả bóng tới chỗ con cũng là một cách tuyệt vời để thử thách thể chất. Các trò chơi xã hội, chẳng hạn như peekaboo, bắt đầu vào khoảng tháng thứ 5.
7 đến 9 tháng
- Em bé bắt đầu trườn, leo và bò, chủ động chơi đùa trong môi trường riêng của bé
- Khả năng cầm nắm phát triển, cho phép em bé của bạn nhặt các vật nhỏ
- Bắt đầu hiểu lời nói và có thể chắp tay lại
Hướng dẫn chơi với con:
Ở giai đoạn này, cha mẹ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn bao giờ hết. Đột nhiên, con xem mọi thứ trong nhà là một món đồ chơi tiềm năng – và kể từ bây giờ, con có sức mạnh để tiếp cận nó. Tay cuả con cũng có thể cầm nắm tốt hơn, nhặt được những vật nhỏ.
Việc cha mẹ cần làm là để ý để bỏ những vật có thể gây nguy hiểm bất ngờ ra khỏi vòng tay của con, và thay vào đó là những vật khác, vẫn thú vị với con, nhưng an toàn hơn. Con ở tầm này cũng có thể nhận ra những từ quen thuộc vốn đã được bố mẹ nói với con lâu nay. Những trò chơi đơn giản với bảng, miếng bọt biển, hoặc sách vải là những vật hấp dẫn con. Bố mẹ có thể tạo các trò chơi bằng cách sử dụng các từ và hành động lặp đi lặp lại hoặc đặt các đồ vật xung quanh con theo hình bán nguyệt và hỏi “Bàn chải ở đâu con nhỉ?
Thu hút sự chú ý của con bằng một chiếc gương làm bằng vật liệu không vỡ và đặt ở độ cao con vẫn có thể với được khi bò. Rồi có thể bạn sẽ thấy rằng con hứng thú nói chuyện với gương thường xuyên hơn so với bạn.
Thả, ném, hoặc đập đồ đạc cũng là những hành động nhỏ mang lại niềm vui lớn cho con lúc này. Những hành động này tạo ra hiệu quả ngay lập tức. Bố mẹ có thể mua đồ chơi cho con theo mục đích này, hoặc bạn có thể chỉ cần giao cho con một số đồ đạc trong nhà như lon sữa, nồi và chảo và xem con vui thích trong tiếng ồn mà con có thể tạo ra! Bạn có thể chọn những trò chơi như pat a cake (mô phỏng các động tác làm bánh), và trò chơi trốn tìm với đồ vật ở cuối giai đoạn này, khi còn khoảng gần 10 tháng.
10 đến 12 tháng
- Cảm giác cân bằng của bé đã được cải thiện rất nhiều; thậm chí bé có thể đã bò nhanh hoặc lẫm chẫm biết đi
- Khả năng nhận thức, ngôn ngữ và kỹ năng vận động cũng tăng lên
- Bắt đầu biết bắt chước
Hướng dẫn chơi với con:
Bây giờ con đã có thể tập trung vào việc thành thạo các kỹ năng vận động.
Một trong những trò chơi yêu thích của con lúc này là đổ và lấp đầy. Bố mẹ hãy đưa cho con những thùng chứa đầy bất cứ thứ gì bạn không quá lo lắng về kích thước của chúng. Hãy cùng con chơi bỏ đồ vào thùng, bỏ đồ khỏi thùng và hướng dẫn con cất đồ sau khi chơi. Ở độ tuổi này con đã có thể có ý thức về chuyện cất dọn đó.
Bố mẹ cũng có thể khuyến khích các kỹ năng nhận thức cho con bằng cách cung cấp cốc lồng và vòng xếp chồng (mặc dù hầu hết trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi sẽ không xếp đúng thứ tự trong sáu tháng hoặc lâu hơn). Trò chơi với ngón tay và bàn tay nhấn mạnh ngôn ngữ hãy thử những bài hát đơn giản. Các con thực sự chưa thể hát các bài hát, nhưng giọng hát của bạn giúp chúng nhận ra những từ quen thuộc và khuyến khích chúng cố gắng nói một vài điều.
Gần 12 tháng tuổi, con sẽ thích chơi trò bắt chước với điện thoại đồ chơi, búp bê và động vật. Con cũng sẽ kết hợp bạn nhiều hơn và tập trung hơn vào những trò chơi bạn bày ra, và sẽ bắt đầu sử dụng đồ chơi làm công cụ – ví dụ, đóng chốt vào các lỗ bằng một khối, hoặc đặt một con thú nhồi bông dưới đầu búp bê để làm gối.
Chúc bố mẹ thành công!